Η σύγχρονη τεχνολογική πρόοδος ως μέσω καταπίεσης

Έγραψε ο   V4V
Τα τελευταία χρόνια είμαστε όλο μάρτυρες μιας τεράστιας τεχνολογικής προόδου η οποία, ολοένα και περισσότερο, καθορίζει την καθημερινότητά μας. Αν σκεφτούμε την πορεία της ανθρωπότητας, στον βαθμό που την έχουν ανακαλύψει οι ιστορικοί και οι αρχαιολόγοι, αυτό που κάνει εντύπωση είναι το εξής παράδοξο: η ανθρωπότητα άργησε πολύ να ανακαλύψει πολλά πράγματα τα οποία τελικά ανακαλύφθηκαν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Φέρνοντας στο μυαλό μας τις συνθήκες διαβίωσης ανά τον κόσμο και ανά εποχή θα παρατηρήσουμε ότι αυτές είχαν ελάχιστες διαφορές μεταξύ  τους. Η γεωργία, η κτηνοτροφία, η παρασκευή αλκοόλ, η παρασκευή ενδυμάτων ακόμα και η κατασκευή όπλων και εργαλείων γινόντουσαν με παρόμοιο τρόπο και άλλαζαν ανά περιοχή, τα είδη φυτών, ζώων και μετάλλων που χρησιμοποιούνταν. Ο πολιτισμός βέβαια, και η κοινωνική οργάνωση διέφεραν αλλά θεωρώ ότι τα καθημερινά άγχη διαβίωσης των ανθρώπων ήταν παρόμοια.

Αυτό άλλαξε τα τελευταία χρόνια και άλλαξε ριζικά. Πολλοί από εμάς, λίγο μεγαλύτεροι σε ηλικία, ζήσαμε από την αρχή αυτήν την πρόοδο και από τα πατρικά μας  με το πετρογκάζ και το ένα φώς και μια πρίζα, βρεθήκαμε στα σημερινά σπίτια μας.

Ας προσπαθήσουμε να δώσουμε μια εξήγηση σε αυτό το φαινόμενο της αλματώδης προόδου.

Ουσιαστικά η έναρξη όλων αυτών έγινε στην Αγγλία τον 17^ο αιώνα σε μια εποχή που ονομάστηκε  βιομηχανική επανάσταση. Από τα βιβλία μαθαίνουμε ότι η αρχική ιδέα σε αυτό ήταν ο καταμερισμός των εργασιών δηλ.  ένα εργοστάσιο παραγωγής καρεκλών, αντί να έχει κάθε εργάτη να φτιάχνει ολόκληρη καρέκλα, έβαλε τον κάθε εργάτη να κάνει ένα κομμάτι της καρέκλας και έτσι γινόταν γρηγορότερος με αποτέλεσμα να κατασκευάζονται περισσότερες καρέκλες στον ίδιο χρόνο. Μαθαίνουμε επίσης ότι ο καταλύτης σε αυτόν τον νέο τρόπο παραγωγής, ήταν το κεφάλαιο, μια νέα έννοια για την ανθρωπότητα. Ο κεφαλαιούχος επιχειρηματίας σκέφτηκε τον καταμερισμό εργασίας για να κερδίζει περισσότερα.

Παράλληλα, την ίδια εποχή ξεκινάει να λειτουργεί το τραπεζικό σύστημα με την λογική του δανεισμού, του τόκου και τον καταθέσεων περίπου όπως είναι και σήμερα. Η βασική αρχή του είναι ότι τα χρήματα των καταθετών δεν χρειάζεται να υπάρχουν στο 100% αποθηκευμένα, αλλά αρκεί ένα 10% ώστε το υπόλοιπο 90% να μπορεί να επενδυθεί για να παράγει περισσότερα χρήματα.

Η συνέχεια είναι ανάλογη, ο κεφαλαιούχος ζητά μεγαλύτερη παραγωγή και εδώ έρχεται να τον στηρίξει η τεχνολογική πρόοδος η οποία μέχρι και σήμερα δεν σταματά να ανακαλύπτει νέα πράγματα για να πουλά το κεφάλαιο και ταχύτερους τρόπους μεταφοράς των προϊόντων αυτών.

Γιατί λοιπόν καταφέραμε τέτοια ανάπτυξη σε τόσο σύντομο χρόνο;

Επειδή συνεργάστηκαν άψογα οι τράπεζες και οι κεφαλαιοκράτες και  παράλληλα έδωσαν την δυνατότητα στα δυνατά μυαλά της ανθρωπότητας να στύψουν το μυαλό τους  βρίσκοντας τρόπους να βελτιώσουν την παραγωγικότητα, τις πωλήσεις και τις μεταφορές του κεφαλαίου.

Ας αφήσουμε τώρα τα χρόνια να κυλήσουν και ας έρθουμε στο σήμερα. Η τεχνολογία έχει κατακτήσει την ζωή μας αλλά και τον πολιτισμό μας σε βαθμό που όποιος δεν ξέρει να χειρίζεται Η/Υ θεωρείτε αγράμματος, όποιος δεν έχει  κινητό είναι ακοινώνητος και όποιος δεν έχει αυτοκίνητο είναι κακομοίρης.

Παράλληλα, ο ανθρώπινος πληθυσμός έχει αυξηθεί τόσο όσο ποτέ άλλοτε στην γνωστή ιστορία, σε βαθμό μάλιστα να λέμε ότι όσοι άνθρωποι έζησαν συνολικά στην γη μέχρι τον 18ο αιώνα είναι ίσοι με όσους ζουν σήμερα. Οι λόγοι για αυτό είναι πολλοί με κυριότερους την ανάπτυξη της ιατρικής, των εμβολιασμών και την καλυτέρευση των συνθηκών διαβίωσης. Αφετηρία και αυτών η τεχνολογική πρόοδος που αναφέρουμε παραπάνω.

Εδώ παρατηρούμε το εξής παράδοξο: οι σύγχρονοι ‘σοφοί’, ενώ θα έπρεπε να είναι ισάριθμοι με όσους προηγήθηκαν όλα τα προηγούμενα χιλιάδες χρόνια ή και περισσότεροι, αφού οι συνθήκες και τα μέσα είναι καλύτερα, αντιθέτως είναι ασύγκριτα λιγότεροι. Διευκρινίζω ότι με τον όρο ‘σοφοί’ θεωρώ τους ποιητές, ζωγράφους, δημιουργούς, γλύπτες, συγγραφείς, μελετητές, μουσικούς δηλ. αυτούς που στιγμάτισαν κάθε εποχή.

Η σύγκριση αυτή με κάνει να σκεφτώ ότι η σύγχρονη τεχνολογία όχι μόνο δεν συμβαδίζει με την ανθρώπινη καλλιέργεια αλλά πιθανά την εμποδίζει.

Ας δούμε τώρα και την εξέλιξη της κρατικής εξουσίας ανά τους αιώνες.

Η ανάγκη για ύπαρξη αρχηγών πρέπει να είναι πανάρχαια και αυτό μας το επιβεβαιώνουν και οι σύγχρονες φυλές που ζουν σε απομονωμένα μέρη του πλανήτη. Αλλάζει ο τρόπος επιλογής τους και έχει να κάνει με τις εκάστοτε ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν. Σαν γενικός κανόνας ισχύει ότι στις πολεμικές φυλές επιλέγετε ο δυνατότερος, ενώ στις  πιο ειρηνικές ο γεροντότερος ή σοφότερος. Βασικές τους αρμοδιότητες η εξής μια: η επιβίωση της φυλής. Αυτό επιτυγχάνεται με την συνοχή, την σωστή ανατροφή των νέων, την πολεμική ετοιμότητα και την διασφάλιση τροφής, στέγης και ένδυσης.

Η αύξηση του πληθυσμού, η πρόοδος και η πολιτιστική ανάπτυξη κάνουν πολυπλοκότερες τις σχέσεις μεταξύ των υπηκόων και καθώς μεγαλώνει η έκταση στην οποία δραστηριοποιείται η κοινωνία, γίνεται απαραίτητη η ύπαρξη κεντρική εξουσίας που θα συντονίζει καλύτερα τις αυξημένες ανάγκες. Εδώ μας θυμίζει ο  John Locke με το κοινωνικό συμβόλαιο, πως η ανάγκη  διασφάλισης των φυσικών δικαιωμάτων της ζωής, της ελευθερίας και της ιδιοκτησίας, ώθησε τους υπηκόους να περιορίσουν την ελευθερία τους και σε αντάλλαγμα το κράτος έπρεπε να εγγυηθεί γι αυτά. Για να καλυφθούν τα έξοδα συντήρησης της εξουσίας, οι υπήκοοι ήταν υποχρεωμένοι να φορολογούνται με ένα ποσοστό της παραγωγής τους ή των χρημάτων τους, που τότε ήταν πολύτιμα μέταλλα πραγματικής αξίας. Πετυχημένες εξουσίες ήταν αυτές που είχαν πρόσβαση σε περισσότερους πόρους για αυτό και οι τότε πόλεμοι γίνονταν για νέες εκτάσεις ώστε να αποκτιούνταν περισσότερες εύφορες περιοχές ή μεταλλεύματα ή βοσκοτόπια κτλ

Η οργάνωση αυτή, με πολλές παραλλαγές βέβαια, συνεχίστηκε ανά τους αιώνες μέχρι τον 17ο αιώνα της βιομηχανικής επανάστασης. Από εκεί και μετά άρχισε η μεγάλη ανάπτυξη και αυτό  έφερε πολλές νέες ανάγκες στους υπηκόους και η κρατική εξουσία επωμίστηκε με νέες αρμοδιότητες. Οι συναλλαγές μεταξύ των πολιτών έγιναν περισσότερες και πολυπλοκότερες, το εμπόριο έγινε διεθνές, το κεφάλαιο και οι τράπεζες ήθελαν ένα άλλο περιβάλλον για να επεκταθούν. Όσες εξουσίες της εποχής δεν αντιλήφθηκαν εγκαίρως την αλλαγή ανετράπησαν βίαια με επαναστάσεις ανά τον κόσμο. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα η εξουσία είχε αλλάξει και είχε συμπράξει με την νέα εποχή που ονειρευόταν το κεφάλαιο και οι τραπεζίτες.

Η κρατική εξουσία τώρα πρέπει να βοηθήσει να αλλάξει ο κόσμος. Αναλαμβάνει μεγάλα δημόσια έργα, σιδηρόδρομους, λιμάνια, αργότερα δρόμους, έργα ηλεκτροδότησης και τηλεφωνικής επικοινωνίας, νοσοκομεία (για να εμπορεύονται οι φαρμακευτικές τα πανάκριβα φάρμακα τους, σχολεία (για να εκπαιδεύονται με τον «πρέπον» τρόπο τα παιδιά), πιο σύγχρονα μεγαλύτερους αυτοκινητόδρομους, αεροδρόμια, εγκαταστάσεις ιντερνέτ και τόσα άλλα καλούδια της εποχής μας.

Η πολιτεία άρχισε να γίνεται υπερβολικά πολύπλοκη όπως και οι σχέσεις των πολιτών μεταξύ τους. Έπρεπε να βρεθεί τρόπος διευκόλυνσης των καθημερινών συναλλαγών και αυτός ήταν το τραπεζογραμμάτιο. Ας δούμε τον ορισμό του: γραμμάτιο που εκδίδεται από την κεντρική τράπεζα κάθε χώρας για να χρησιμοποιείται στις οικονομικές συναλλαγές· χαρτονόμισμα. Με απλά λόγια, η κρατική εξουσία εξέδιδε χαρτιά κάποιας αξίας, τα οποία αντιστοιχούσαν σε μέρος της περιουσίας της και εγγυούταν για αυτά. Τα χαρτιά αυτά εξυπηρετούσαν στην εύκολη μεταφορά και χρήση τους αντί ενός δύσχρηστου πολύτιμου μετάλλου στο οποίο αναλογούσαν. Για τον λόγω αυτό τα χρήματα έγραφαν σε εμφανές σημείο «πληρωτέο επί τη εμφανίση».

Αυτό αποδείχτηκε πολύ εξυπηρετικό και έτυχε καθολικής χρήσης. Το πρόβλημα ήταν ότι οδήγησε σε διαστρέβλωση των πραγματικών αξιών και άρχισαν να εμφανίζονται οι «φούσκες». Παράλληλα, και με πρωτεργάτες τις τράπεζες και τις νέες ιδέες αξιοποίησης χρήματος, εμφανίστηκαν περισσότερα εργαλεία παραγωγής αξιών: χρηματιστήρια, παράγωγα, αμοιβαία, ομόλογα κ.α. και η διαστρέβλωση συνεχιζόταν και η «φούσκες» μεγάλωναν. Έτσι φτάσαμε σήμερα ένα κιλό σταφύλια να ισούται με το 1/40 της αξίας ενός απορρυπαντικού (1 πακ. Palmolive για τα πιάτα 6EURO, 1 κιλό σταφύλια στο χωράφι 15 λεπτά.)  Όμως οι φούσκες βοήθησαν αρχικά τα εισοδήματα να αυξηθούν και πλέον ο καθένας είχε την δυνατότητα να καλύψει εύκολα τις βασικές του ανάγκες της τροφής και της ένδυσης και να περισσεύουν εισοδήματα για να διατεθούν στις νέες προτάσεις για καλυτέρευση της διαβίωσης. Στην πράξη αυτό οδήγησε σε μαζικές αγορές νέων συσκευών, ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια, τηλεοράσεις, κινητά τηλέφωνα, Η/Υ, laptopς που έτυχαν πλέον καθολικής αποδοχής. Καμία αντίσταση δεν υπήρχε πλέον,  η ανάπτυξη φαινόταν μονόδρομος και όλοι ήταν ευχαριστημένοι.

Πού οδηγηθήκαμε τελικά;

Έχοντας στο μυαλό μας όλη αυτή την πορεία,  πόσο αυτό γιγαντώθηκε με το πέρασμα των χρόνων και τι αντιμετωπίζουμε σήμερα καταλήγω στο συμπέρασμα που αναφέρει και ο τίτλος. Η ζωή που απολαμβάνουμε σήμερα και που διαφέρει κατά πολύ με ότι είχε προηγηθεί στην ανθρωπότητα, συνέβη με συγκεκριμένο τρόπο και σύστημα. Ο τελικός σκοπός φανερώθηκε πλέον και είναι η απόλυτη εξουσία πάνω στον καθένα μας. Να απαρνηθούμε την ελευθερία που έχουμε εκ φυσικού και να υποδουλωθούμε σε μια κοινωνία που μας έφτιαξαν με κινητά, ηλεκτρικό ρεύμα, τραπεζικό σύστημα, ιντερνέτ, αυτοκίνητα, ταξίδια αναψυχής, τηλεόραση, κλαμπάκια , σούπερ μάρκετ τροφίμων, πολυκαταστήματα κτλ.

Τρόποι αντίδρασης υπάρχουν;

Αν δεχτούμε την ανάλυση που προσπάθησα να κάνω, η όλη κατάσταση που ζούμε στις μέρες μας, είναι σχεδιασμένη και δοτή με συγκεκριμένο τρόπο για συγκεκριμένο σκοπό που δεν είναι άλλος από την πλήρη υποταγή της ανθρώπινης φύσης. Κατά καιρούς αναπτύχθηκαν πολλές θεωρίες για καλυτέρευση της υπάρχουσας κατάστασης αλλά ποτέ καμία δεν κατάφερε να επικρατήσει.και πως θα γινόταν αυτό από τη στιγμή που η σύγχρονη ζωή είναι «δώρο» του κεφαλαίου, του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της τεχνολογικής ανάπτυξης. Ο συνδυασμός αυτός δεν αφήνει ποτέ, ότι είναι σε αντίθεση με τα συμφέροντα του να καθιερωθεί και πάντα βρίσκει τρόπο να το εξουδετερώνει, έχοντας για όπλο του το χρήμα που είναι ούτως ή άλλως δική του εφεύρεση και κατά συνέπεια το διαθέτει σε όποιο βαθμό χρειάζεται. Δεν χωράει αμφιβολία ότι στις μέρες μας αν έχεις χρήμα κάνεις τα πάντα και ειδικά αυτό το βλέπουμε στην τωρινή «οικονομική κρίση» όπου παρακολουθούμε με απορία να κόβονται χρήματα από τα απαραίτητα και να ξοδεύονται σε περιπτώσεις που φαντάζουν μη αναγκαίες.

Όλα αυτά δείχνουν ότι η αντίδραση δεν μπορεί να γίνει μέσα στο σύστημα αυτό, δηλαδή αν θέλουμε να επαναστατήσουμε απέναντι σε αυτό,  ο μόνος τρόπος είναι να βγούμε από αυτό. Αυτό για να γίνει σημαίνει κάτι το οποίο μοιάζει ακατόρθωτο για τους περισσότερους σήμερα και αυτό είναι η επιστροφή στην οικονομία της αυτάρκειας. Τα προβλήματα προς αυτή την κατεύθυνση είναι πλέον πάρα πολλά και βέβαια καθόλου τυχαία.
1^ο πρόβλημα η σημερινή κατάσταση της αστικοποίησης που όλοι αγοράζουν σπίτια αλλά όχι γη.
2^ο πρόβλημα η εκ του πονηρού πλήρη εξάρτηση των σπόρων από τις πολυεθνικές και η εξαφάνιση των τοπικών παραδοσιακών.
3^ο πρόβλημα η παγκόσμια προσπάθεια που γίνεται για σταδιακή απαγόρευση της εκτροφής ζώων με αφορμή κάποιες ασθένειες που εμφανίστηκαν στο παρελθόν.
Παρόλα τα προβλήματα όμως δεν βλέπω άλλη προοπτική για εμάς και τα παιδιά μας αν θέλουμε στο μέλλον να παραμείνουμε πρώτα άνθρωποι και μετά Έλληνες.

Θα ήθελα πολύ να διαβάσω απόψεις σας πάνω σε αυτήν τη σκέψη και την προοπτική.

Με εκτίμηση,

V4V