Πέντε ημερες σε μια διαφορετική Θεσσαλονίκη

Είχα χρόνια να μείνω για αρκετές ημέρες στη Θεσσαλονίκη. Συνήθως έμενα κανα-δυό μέρες με την ευκαιρία της Έκθεσης, για να παρακολουθήσω τις ομιλίες των πολιτικών, ή για κάποια εκδήλωση της ΕΣΗΕΜΘ. Και πάλι πίσω «χάμου».
  Αυτή φορά, όχι μόνο περπάτησα πάλι, αρκετά την πόλη, αλλά και μερικά περίχωρα για να αποκτήσω εντελώς άλλη εικόνα, από εκείνη που είχα γνωρίσει όταν το 1981, είχα εργαστεί για αρκετούς μήνες εδώ.

Βοήθησε πολύ, στη σύντομη και πάλι περιήγησή μου η συντροφιά παλιού καλού μου φίλου που ενοχλείται όχι μόνο με τα συσσωρευμένα στραβά, αλλά και την αδιαφορία της πολιτείας να τα διορθώσει.

ΚΛΕΙΣΤΟΝ - Και κατόπιν η προσβολή όποιας αισθητικής...

    Πρώτο θέμα στην εφημερίδα «Μακεδονία» τα μαγαζιά που έχουν κλείσει στη Θεσσαλονίκη.
  Μια βόλτα στο εμπορικό κέντρο σου προκαλεί μελαγχολία. Στην Ιουστινιανού για παράδειγμα, πέντε καταστήματα στη σειρά κλειστά. Κι ύστερα κι άλλα κι άλλα… Δίπλα στην Καμάρα, στην Εγνατίας, τρία μαγαζιά στη σειρά κλειστά…
  Στο 20% έχει αυξηθεί το ποσοστό των κλειστών καταστημάτων στους βασικούς εμπορικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης έναντι 10,1% του περσινού Αυγούστου, σύμφωνα με έρευνα για τα λουκέτα σε όλη την Ελλάδα που διενέργησε η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ).

  Αν και το κέντρο της Θεσσαλονίκης εμφανίζει πιο ενθαρρυντική εικόνα σε σύγκριση με εκείνη στην Αθήνα, η κατάσταση κάθε άλλο παρά θετική μπορεί να χαρακτηριστεί για τους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της πόλης.
Το μεγαλύτερο πλήγμα έχουν δεχθεί οι εμπορικοί δρόμοι Εγνατία, Βενιζέλου και Βασιλίσσης Όλγας, όπου το 19%, 18% και 18,5%  αντίστοιχα των εμπορικών επιχειρήσεων έχει βάλει λουκέτο. Ακόμη κρισιμότερη είναι η κατάσταση στην οδό Κασσάνδρου, όπου μία στις τρεις επιχειρήσεις έχει κλείσει. Ο βασικότερος εμπορικός δρόμος της Θεσσαλονίκης, η οδός Τσιμισκή, αν και παρουσιάζει χαμηλά ποσοστά κλειστών επιχειρήσεων σε σύγκριση με άλλους εμπορικούς δρόμους (περίπου 11%), σημειώνει σαφή επιδείνωση σε σχέση με τον περσινό Αύγουστο (8%). Στη Μητροπόλεως και στην Αγίας Σοφίας, εξάλλου, τα ποσοστά των λουκέτων είναι 9% και 8% αντίστοιχα.
  Η πόλη σχεδόν άδεια λόγω δεκαπενταύγουστου, με το καλό ότι βρίσκεις πολύ εύκολα να σταθμεύσεις το αυτοκίνητο στο κέντρο.
Όνειρο θερινών διακοπών. Αλίμονο όμως, όταν επιστρέψουν οι εκδρομείς από την Χαλκιδική. Κι έρχεται και το μεγάλο ντου με το άνοιγμα της ΔΕΘ. Της, έστω, και υποβαθμισμένης πια.
  Στους μεγάλους δρόμους οι ουρές από δεκάδες ταξί ατέλειωτες. Περιμένουν υπομονετικά στην άκρη του δρόμου να φανεί πελάτης, όταν κάποτε δεν έβρισκες ελεύθερο ταξί, ούτε για δείγμα.
  Όταν περπατάς στους δρόμους της πόλης, εκείνο που κάνει πρώτη δυσάρεστη εντύπωση, είναι τα υπερβολικά γκράφιτι στους δρόμους.
Δεν μένει σχεδόν ελεύθερος τοίχος. Είναι τόσοι οι φοιτητές στην πόλη που εξασκούν αυτό το είδος της «τέχνης». Δεν έχουν σεβαστεί ούτε αρχαιολογικούς χώρους.
  Κάθονται στον πεζόδρομο της Γούναρη, και πετούν άδεια κουτάκια από αναψυκτικά, καθώς και άδεια μπουκάλια νερού μέσα στα αναστηλωμένα τμήματα από τα ανάκτορα του Γαλέριου.

  Μια βόλτα παρέα με φίλο μου, με το οξυδερκές βλέμμα του αρχιτέκτονα, παρατηρεί τα «στραβά».   Δεκάδες τριώροφα κτίρια εκτός σχεδίου, στην περιοχή της ανατολικής Θεσσαλονίκης των οποίων η οικοδομική άδεια «παραπέμπει» στη βιοτεχνική ή βιομηχανική χρήση τα βλέπεις να φιλοξενούν επαγγελματικές χρήσεις πολυκαταστημάτων, καταστημάτων και γραφείων. Είναι σίγουρο ότι ουδείς ασχολείται.   Αυθαίρετα σύμφωνα με το νόμο, αλλά ούτε θα διανοηθεί κάποιος να τα νομιμοποιήσει. Οι νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων αφορούν αποκλειστικά στους μικρούς.
  Η τηλεόραση διευκρινίζει ότι κάποιος που διαθέτει αυθαίρετη κατοικία πχ πενήντα τ.μ θα πληρώσει κάποιο ποσό. Ουδέποτε όμως
παρουσιάστηκε παράδειγμα εμπορικού κέντρου πχ. 30.000 τμ. που αυθαίρετα έχει προσθέσει άλλα 12.000 τμ. Αν κάποιος είχε την ευαισθησία να το ψάξει το θέμα, σίγουρα θα έβρισκε εκατοντάδες
παρόμοιες αυθαιρεσίες σε νεόκτιστα εμπορικά κέντρα.

  Ένα από τα ευχάριστα είναι ότι η Θεσσαλονίκη έχει αρχίσει να γίνεται τουριστικός προορισμός. Καταφθάνουν πλέον και μεγάλα κρουαζιερόπλοια. Αλλά η πόλη δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένη για την αυξημένη τουριστική κίνηση. . Οι τουρίστες υποχρεώνονται σε ατέλειωτους ποδαρόδρομους, από την παραλία όπου μόνο μπορούν να σταθμεύουν τα τουριστικά λεωφορεία, ως το παλαιό αρχαιολογικό Μουσείο, τη Ρωμαϊκή Αγορά, τη Ροτόντα κλπ.
  Εκατοντάδες είναι πλέον και οι Τούρκοι τουρίστες, που κυρίως επισκέπτονται το σπίτι του Μουσταφά Κεμάλ, μια και τα άλλα μουσουλμανικά μνημεία είναι αφρόντιστα, πλην ελαχίστων.  
  Και το μετρό; Τα εργοτάξια είναι σχεδόν έρημα, και υπάρχουν κάποιες εργασίες για… τα μάτια του κόσμου. Στην πραγματικότητα το
έργο καρκινοβατεί και το χρονοδιάγραμμα, πήρε παράταση κατά δύο ακόμα χρόνια.
  Στα κάγκελα τους προαύλιου του Πανεπιστήμιου εκατοντάδες ενοικιαστήρια. Ατάκτως κολλημένα. Το ίδιο και στους δρόμους της πόλης. Τα ξενοίκιαστα διαμερίσματα είναι πάρα πολλά μια και έφυγαν πάρα πολλοί Αλβανοί που δεν βρίσκουν πια δουλειές εδώ. Είναι και τα άλλοτε χωριουδάκια που έχουν μεταμορφωθεί σε πόλεις - δορυφόρους. Και κατέκτησαν την προτίμηση πολλών κατοίκων του κέντρου.  Για  παράδειγμα ο δήμος Θερμαϊκού (Περαία - Νέοι Επιβάτες και Αγία Τριάδα) καταγράφηκε ότι διαθέτει πλέον, 40.000 κατοίκους με την πρόσφατη απογραφή.
  Το οδικό δίκτυο που οδηγεί προς τα εκεί είναι εντελώς ανεπαρκές και παραμένει επί εικοσαετία ημιτελές.
   Από τις ευχάριστες εκπλήξεις το λιμάνι της Μηχανιώνας με την ιχθυόσκαλα.  Τ' αλιευτικά έχουν πλέον σύγχρονες προδιαγραφές και μπορούν να ταξιδεύουν εκμεταλλευόμενα το απέραντο γαλάζιο στο Αιγαίο. Φτάνει η πολιτεία να μην κάνει κάποια παρασπονδία με τους γείτονες…

  Περισσότερο ασχολούνται τα κανάλια με τον καθαιρεθέντα περιφερειάρχη, παρά ο απλός κόσμος. Όσους ρώτησα αδιαφόρησαν για την τύχη του. Μια και υπάρχει γενικότερο μπλακ άουτ με το τι συμβαίνει με τις περιφέρειες.
 
  Φεύγοντας από τη Θεσσαλονίκη, κρατάω όπως πάντα τις υπέροχες γεύσεις από τις ατέλειωτες ταβέρνες και την διαπίστωση ότι οι τιμές εδώ, δεν έχουν σχέση με της πρωτεύουσας. Η αγορά της Θεσσαλονίκης επίσης, υπεραμύνεται του τίτλου της φτωχομάνας.

Η Θεσσαλονίκη που μας πληγώνει (Κ. Μπετινάκης)