Τουρκικά πολεµικά σκάφη οργώνουν το Αιγαίο. Επιδιώκουν νέα πεδία τριβής..

Προβληµατίζουν την Αθήνα οι αυξανόµενες ναυτικές προκλήσεις της Αγκυρας µε τις «µη αβλαβείς» διελεύσεις πολεµικών σκαφών της από την περιοχή του Σουνίου, ανοιχτά της Εύβοιας ή και διά µέσου των Κυκλάδων, όπως το βράδυ της περασµένης Τρίτης. Με την τελευταία «βόλτα» ανέρχονται σε είκοσι (20) οι πλόες φρεγατών και κορβετών της Τουρκίας από τον Ιανουάριο του 2009 – όποτε και το τουρκικό Ναυτικό συστηµατικοποίησε τις προκλήσεις αυτού του τύπου.
Πρόκειται για «άσκοπες», σύµφωνα µε τους κανόνες του ∆ιεθνούς ∆ικαίου της Θάλασσας περί αβλαβούς διέλευσης, περιπλανήσεις καθώς τα συνήθη προκλητικά δροµολόγια των  τουρκικών πολεµικών πλοίων είναι από τα ∆αρδανέλλια προς το Νότιο Αιγαίο ή την Αν. Μεσόγειο µέσω... Τζιας / Μακρονήσου ή αντιστρόφως... ∆ηλαδή τα πλοία κάνουν ένα ηµικύκλιο φθάνοντας µέχρι το «ρουθούνι της Αθήνας», τη στιγµή που οι διεθνείς κανόνες ορίζουν ως αβλαβή τη διέλευση µέσω των εθνικών υδάτων µιας χώρας, όταν προερχόµενα από διεθνή ύδατα κατευθύνονται σε άλλα διεθνή και µάλιστα µε τον συντοµότερο δρόµο.
Ο πυρήνας του προβληµατισµού που αναπτύσσεται στα συναρµόδια υπουργεία Εξωτερικών και Αµυνας δεν έχει τόσο να κάνει, όπως εκτιµούν ειδικοί αναλυτές, µε το νοµικό ή στρατιωτικό σκέλος καθώς αυτό απαντάται µε όλες τις κατάλληλες ενέργειες που κατοχυρώνουν – όπως επισηµαίνεται – την εθνική κυριαρχία και τα δικαιώµατα: σε κάθε περίπτωση µη αβλαβούς διέλευσης, πλοία του ελληνικού Πολεµικού Ναυτικού παρακολουθούν τα τουρκικά, εκπέµπουν τα διεθνώς καθορισµένα προειδοποιητικά σήµατα, ενώ το υπουργείο Εξωτερικών, που ενηµερώνεται σχετικά, πραγµατοποιεί τα ανάλογα διπλωµατικά διαβήµατα. Εχει κυρίως να κάνει, προσθέτουν, µε την εµφανή πρόθεση της Τουρκίας ή κάποιων κύκλων της «να προστεθούν και νέα πεδία τριβής» µεταξύ των δύο χωρών σε µια περίοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη µια προσπάθεια προσεγγίσεις µέσα από συζητήσεις διπλωµατών και ανταλλαγές επισκέψεων σε ανώτατο επίπεδο. Είναι χαρακτηριστικό επ’ αυτού ότι ενώ στο παρελθόν – το 2008 και πριν – οι ναυτικές προκλήσεις ήταν περιορισµένες και οπωσδήποτε όχι αυτής της µορφής, από τις αρχές Ιανουαρίου 2009 που ξεκίνησαν οι «βόλτες» κοντά στο Σούνιο, πραγµατοποιήθηκαν 6 εντός του έτους αυτού, 12 το 2010 και ήδη 2 στο τρέχον έτος. Ωστόσο πλόες – και ναυτικές παραβιάσεις – γίνονται και σε άλλα σηµεία στο Αιγαίο, π.χ. Ιµια κ.ά., προκείµενου να κάνουν «επίδειξη σηµαίας», να δηλώνουν «παρών» και να αξιώνουν δικές τους ερµηνείες περί της αβλαβούς διέλευσης.
Τα σενάρια πίσω από τις «βόλτες»
Γιατί όµως οι τούρκοι πασάδες αυξάνουν τα δύο τελευταία χρόνια τις «κρουαζιέρες» στο Σούνιο; Μια εξήγηση είναι αυτό να οφείλεται στη γνωστή αντίθεση στρατηγών - ισλαµιστών του κυβερνώντος κόµµατος. Σύµφωνα µε τα τηλεγραφήµατα που δηµοσιοποίησε το Wikileaks, o τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν φέρεται να είχε πει σε συνοµιλητή του ότι δεν ελέγχει τους στρατηγούς όσον αφορά τις προκλήσεις στο Αιγαίο. Είναι ενδεχοµένως µια βολική, προς τα έξω, εξήγηση για τον κ. Ερντογάν, την οποία ωστόσο δεν αποδέχονται – τουλάχιστον πλήρως – αναλυτές στην Αθήνα. Στο τραπέζι υπάρχουν και άλλες πιθανές εξηγήσεις ή συνδυασµός τους. Οπως π.χ. ότι το τουρκικό Ναυτικό, που έχει πληγεί από την υπόθεση των συνωµοτών του δικτύου Εργκένεκον, επιδιώκει να εµφανιστεί «πατριωτικά δραστήριο» για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις εις βάρος του. Επίσης κάποια βάση έχει και η προσπάθεια κύκλων – πολιτικών και στρατιωτικών – να κατοχυρωθεί αυξηµένη ναυτική παρουσία (επίδειξη σηµαίας) της Τουρκίας ευρύτερα στη Μεσόγειο. ∆εν είναι τυχαία ο σχετικά πρόσφατος µεγάλος περίπλους τουρκικών πολεµικών σε λιµάνια της Μεσόγειου και η ναυτική παρουσία στην Αλβανία. Υπό το πρίσµα όλων αυτών η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι υπερβολικά υψηλοί τόνοι από την αντιπολίτευση τύπου «βυθίσατε την Μπουντρούµ» για τις «βόλτες» των τουρκικών πλοίων, ενέχουν τον κίνδυνο να ακυρώνουν επιλογές σε περίπτωση πραγµατικής κρίσης...

Λ. ∆ΗΜΑΚΑΣ

Πηγή