«Εἰς τόν τύπον τῶν ἥλων»

Γράφει ο Σαράντος Καργάκος
Ιστορικός - Συγραφέας
Ἐπί πολλές δεκαετίες, πού ξεπερνοῦν τά δάκτυλα τῆς μιᾶς χειρός, γίνομαι ἐνοχλητικός μέ ὅσα λέγω ἤ γράφω γιά τούς ἑκάστοτε κρατοῦντες ἤ ἐπικρατοῦντες, ἰσχύοντες ἤ κατισχύοντες, βολεμένους ἤ περί τά φαῦλα βουλευομένους. Γι᾽ αὐτό χωρίς αἰσχύνη, οὔτε καί αἰδῶ, μοῦ ἔχουν κολλήσει πλῆθος ταμπελλῶν. Γιά τίς ὁποῖες ἀδιαφορῶ. Τό γεγονός ὅτι τό σπίτι μου βρίσκεται στή γωνία τῶν ὁδῶν Κολοκοτρώνη καί Νικηταρᾶ, ὅπως ἔχει γραφτεῖ, εἶναι δηλωτικό τῶν ἐθνικιστικῶν, φιλοπολεμικῶν καί ἀντιτουρκικῶν μου διαθέσεων...!
Ἄπειρες φορές ἔχω γράψει ὅτι ἡ ταμπέλλα δέν κάνει τόν ἄνθρωπο. Τόν ἄνθρωπο τόν κάνει τό θάρρος τῆς γνώμης του. Τό νά λέγει εὐθαρσῶς αὐτό πού φρονεῖ παρά τό κόστος πού θά τόν βαραίνει σέ ὅλη του τή ζωή. Ὡστόσο, ἔρχεται κάποια στιγμή ὅπου καθένας πρέπει νά τολμήσει καί νά πεῖ αὐτό πού βλέπει, καί κάνει πώς δέν τό βλέπει. Κι αὐτό πού ὅλοι μας σήμερα βλέπουμε εἶναι ὅτι ἡ πολιτική μας ζωή εἶναι σάν τόν γυμνό βασιλιά τοῦ Κίπλινγκ, μά δέν τό ὁμολογοῦμε.
Εἶναι καιρός πού ἔχω σχηματίσει τήν γνώμη ὅτι ἡ δημοκρατία πού ἐγκαθιδρύθηκε μετά τό 1974, μπορεῖ νά ἔδινε διεξόδους ἀσυδοσίας, πού εὐφημιστικά ὀνομάστηκαν «κατακτήσεις», ὡστόσο καλῶς ἐξεταζομένη ἦταν μιά ἀνάπηρη δημοκρατία. Τό γεγονός ὅτι μέσα σέ μιά 35ετία εἴχαμε 13 ἐκλογικές ἀναμετρήσεις, βεβαιοῖ τοῦ λόγου τό ἀσφαλές.
Ἡ δημοκρατία δέν εἶναι πολίτευμα παραλυσίας. Ἄν στήν ἀρχαία Ἀθήνα εἶχαν καταγγελθεῖ σκάνδαλα τέτοιας ὁλκῆς, οἱ πλεῖστοι τῶν πολιτικῶν θά εἶχαν φαρμακωθεῖ ἤ θά εἶχαν γκρεμισθεῖ ἀπό τό γνωστό βάραθρο καί ἡ περιουσία τους θά εἶχε πάραυτα δημευθεῖ. Ἴσως εἶναι τυχαῖο ἀλλά τά ροῦχα τῶν ἀρχαίων Ἀθηναίων δέν εἶχαν ...τσέπες! Ἡ δημοκρατία δέν εἶναι «κλοτσοσκούφι» μιᾶς δράκας δημοσιογράφων πού εἶναι πάνω ἀπό τόν νόμο, πάνω ἀπό τήν νομοθετική καί ἐκτελεστική ἐξουσία καί οὐσιαστικά πάνω κι ἀπό αὐτή τή δικαστική ἐξουσία.
Ἡ δημοκρατία –τό ξαναλέμε– δέν εἶναι κλοτσοσκούφι στά πόδια τοῦ ἑκάστοτε πρωθυπουργοῦ. Γιά νά εἶναι δημοκρατία, ὄχι κατ᾽ ὄνομα ἀλλά κατ᾽ οὐσίαν, πρέπει νά ἔχει αὐστηρή δομή. Νά στηρίζεται σέ λίγες ἀλλά σταθερές ἀρχές. Καί ὅπως ἔλεγε ὁ μεγάλος Βελεστινλῆς, «ὁ νόμος νά ᾽ναι πρῶτος καί μόνος ἀρχηγός». Ἀρκεῖ βέβαια νά εἶναι νόμος καί ὄχι ὑπό-νομος.
Ἄς μοῦ συγχωρηθεῖ τό θράσος, ἀλλά θά τό πῶ: Πιστεύω ὅτι ἡ δυαρχία Προέδρου Δημοκρατίας καί Πρωθυπουργοῦ εἶναι ἕνας πολιτικός σολοικισμός. Ὁ θεσμός τοῦ προέδρου ἔγινε μαϊντανός στή σαλάτα τοῦ ἑκάστοτε πρωθυπουργοῦ. Ἄς τό σκεφθοῦμε ἁπλά: ὁ νῦν Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας πόσα νομοσχέδια ἔχει ἀναπέμψει; Κι ὅμως πολλά ἦσαν φαῦλα καί ἡ φαυλότητά τους ἦταν ὁρατή κι ἀπό τυφλό. Συνεπῶς, ὁ προεδρικός θεσμός εἶναι ἕνα ἀξίωμα μέ πολλά ἔξοδα σέ θέση κάδρου. Σύμφωνα μάλιστα μέ τήν τηλεοπτική ἀργκό, ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας εἶναι ἡ «γλάστρα τοῦ πολιτεύματος».
Συνεπῶς, τό πρόβλημα τῆς Ἑλλάδος δέν εἶναι ἁπλῶς πολιτικό· εἶναι πολιτειακό. Ὁ πρῶτος πολίτης τῆς χώρας, ὁ τυπικά ἀνώτερος ἄρχων, εἶναι ἀλειτουργικός. Κι ἡ ἀλειτουργικότητα αὐτή διαχέεται σέ ὅλο τό πολιτικό σύστημα. Γιά νά ὀρθοποδήσουμε, πρέπει, κατά τήν ταπεινή μου ἐκτίμηση, οἱ ὅροι νά ἀντιστραφοῦν. Τό πολίτευμα νά γίνει προεδρικό, μέ διάρκεια θητείας τήν 7ετία, ὅπως ὅριζε τό Σύνταγμα τῆς Τροιζῆνος– ἤ, ἔστω, 5ετία. Χωρίς δικαίωμα περαιτέρω ἐπανεκλογῆς. Ὁ πρόεδρος νά ἐκλέγεται ἀπ’ εὐθείας ἀπό τόν λαό καί αὐτός, δηλαδή ὁ πρόεδρος, νά ἔχει τήν εὐθύνη περί παντός. Αὐτός θά διορίζει τόν πρωθυπουργό καί τούς ὑπουργούς, πού δέν εἶναι ἀναγκαῖο νά εἶναι δρῶντες πολιτικοί. Μπορεῖ νά εἶναι ἱκανοί πολίτες χωρίς ψηφοθηρικές ἐξαρτήσεις.
Ἔτσι ἠ πολιτική μας ζωή θά ἀπαλλαγεῖ ἀπό τόν κομματικό ἐναγκαλισμό καί ἀπό τόν συνδικαλιστικό ὀππορτουνισμό. Ἡ κυβέρνηση δέν θά πρέπει νά ἔχει λόγο στήν προαγωγή τῶν δικαστῶν, ἀξιωματούχων καί ἀξιωματικῶν. Σέ ὅλους αὐτούς τούς τομεῖς ὅλοι ξέρουν ποιοί εἶναι οἱ πλέον καλοί πού ὄχι μόνον δέν προάγονται ἀλλά συχνά ἀκαίρως ἐξωπετάγονται.
Ἡ Ἑλλάς αὐτή τή στιγμή χρειάζεται κυβερνήτη μέ πυγμή, μέ ὅραμα, μέ φαντασία, μέ καλπαστική ἰδιοσυγκρασία, κατά τό πρότυπο τοῦ Καποδίστρια. Ἄνθρωπο χωρίς συμπλέγματα κατωτερότητας, χωρίς ὑπηρετική νοοτροπία ἀλλ᾽ ὄχι μέ θωπευτικές διαθέσεις ἔναντι τοῦ λαοῦ πού ἔχει ἴση εὐθύνη γιά τό χάλι μας μέ τούς πολιτικούς. Ὅσο γιά τή Βουλή, αὐτή μειωμένη κατά τό 1/3, πρέπει νά λειτουργεῖ διαρκῶς, παρόντων ἤ παρουσῶν ὅλων τῶν βουλευτῶν. Καί φυσικά νά μπορεῖ νά ἀσκεῖ κριτική –ὅσο αὐστηρή– στά ἔργα τοῦ Κυβερνήτη ἀλλ᾽ ὄχι νά τόν ἐμποδίζει, ὑπείκοντας σέ ἀλλότρια συμφέροντα, στήν ἐκπλήρωση τοῦ ἔργου του. Συνελόντ᾽ εἰπεῖν χρειαζόμαστε, τουλάχιστον γιά μιά πενταετία, σταθερή καί στιβαρή ἐκτελεστική ἐξουσία, ἐκλεγμένη ἀπό τόν λαό, γιά νά ξεφύγουμε ἀπό τήν πορεία πρός τόν γκρεμό.

πηγη